Ég veit að þeir, sem best þekktu til, munu skilja mætavel hvers vegna þessi orð Páls postula um eflingu hins innra þreks verða mér einna efst í huga í dag, þegar mæla skal við líkbörur Ólafs Friðbertssonar. Hann kom mér jafnan svo fyrir sjónir að þessir eiginleikar væru ríkur þáttur í fari hans, þó að það væri honum fjarri skapi að leitast við að vekja athygli á þeim eða flagga með þeim fyrir öðrum. Og nú skulum við um stundarkorn hvarfla augum til baka yfir fáeina drætti úr lífi og starfi Ólafs Friðbertssonar.
Hann var fæddur hér á Suðureyri hinn 25. ágúst 1910 og var einn af sex börnum þeirra Friðberts Guðmundssonar hreppstjóra og konu hans, Elínar Þorbjarnardóttur. Hafa án efa sameinast í Ólafi ýmsir eðliskostir foreldranna. Þau hjón voru að vísu orðin roskin þegar ég kynntist þeim fyrst en löngum munu þau standa mér svo fyrir hugskotssjónum að húsbóndinn hafi verið drengskaparmaður, traustur og ötull - og húsmóðirin auðug af hjartahlýju og umhyggjusemi. Ólafur var þannig grein á traustum og góðum súgfirskum meiði.
Fyrstu ár Ólafs voru árin rétt fyrir heimsstyrjöldina fyrri. Þau ár voru um margt ólík okkar tímum, kröfur manna til lífsins með öðrum hætti og kröfur starfsins til einstaklinganna. Árin eftir styrjöldina voru líka mörgum erfið í skauti. Þá tóku að gera vart við sig fyrstu einkenni heimskreppunnar sem síðan lagðist yfir af fullum þunga upp úr 1930. Það var einmitt á því skeiði sem Ólafur gekk út í atvinnulífið og hefur áreiðanlega í þeim skóla hlotið holla þjálfun í manndómi, árvekni og ábyrgðarkennd.
Sem barn að aldri hafði hann um þriggja ára skeið, eða frá 7-10 ára aldurs, verið á Gili í Bolungarvík hjá nánum vinum og frændfólki en upp frá því var hann heimilisfastur hér. Eitthvað mun hann upp úr fermingaraldrinum hafa stundað sjó með Jóni Einarssyni sem gjarnan tók að sér unglinga og kenndi þeim fyrstu handtök sjómennskunnar og 16 ára gamall var Ólafur á handfæraveiðum á Gamminum með Gísla Guðmundssyni, mági sínum.
Veturinn 1929-30 var hann svo á héraðsskólanum á Núpi í Dýrafirði en kom að loknu námi þar aftur hingað heim og gaf sig nú að sjómennskunni sem átti eftir að verða starf hans í meira en þrjá áratugi. Aðalsjómennska hans hófst þannig árið 1931. Var hann þá háseti á mb. Freyju, sem Gísli mágur hans var þá skipstjóri á. Var hann síðan mestmegnis á Freyjunni með Gísla, þar til vorið 1939 að hann tók sjálfur við stjórn skipsins.
Margt mun hann hafa lært á þessum árum er að sjómennsku og skipstjórn laut og jafnframt sýnt hvað í honum bjó. Á þessu tímabili var hann þó eitthvað smávegis annars staðar við sjómennsku. M.a. eitt sumar á Jóni Valgeir frá Súðavík og var þar fiskilóss á síldveiðum. Og sumarið 1938 var hann á síldveiðum með reknetabát frá Eyrarbakka sem gerður var út frá Siglufirði. En það var haustið 37 eða 38 sem Ólafur tók stýrimannspróf á Þingeyri. Og frá því um haustið 1938 til vors 1939 var hann stýrimaður á Freyjunni hjá Gísla mági sínum en tók svo við skipstjórn þar eins og áður var að vikið.
Ég hefi séð mynd, sem mun vera tekin 1942, af Freyjunni gömlu og þeirri skipshöfn sem lengst af var hin sama með Ólafi - traustur og samhentur hópur undir farsælli stjórn. Árið 1954 fékk Ólafur nýtt skip, sem bar heitið Freyja II. Var hún 37 smál. að stærð, smíðuð á Ísafirði. Og fjórum árum síðar tók hann við stjórn á þriðja skipinu sem bar Freyju-nafnið og var langsamlega stærst eða yfir 60 smálestir. Með hana var Ólafur til vors 1959 að hann hætti á stærri bátunum.
En ekki gaf hann sjómennskuna frá sér þar með. Keypti hann þá mb. Sigurvon er átti hafði Ibsen Guðmundsson og fleiri og var með hana í eitt ár. Þá lét hann smíða á Ísafirði 6 smál. bát er hlaut nafnið Vonin og kom hún hingað haustið 1960. En fjórum árum síðar hætti Ólafur sjósókn. Gerðist hann þá framkvæmdastjóri hlutafélags er hér hafði verið stofnað í því skyni að reka útgerð. Lét félagið smíða stórt og glæsilegt skip er hlaut nafnið Ólafur Friðbertsson. Var það vel til fundið því að nafninu hefur óneitanlega fylgt gifta á sjónum.
Það mun líka vera samhljóma dómur allra þeirra, sem best þekkja til, að Ólafur hafi verið harðduglegur sjósóknari, ötull og fylginn sér til vinnu. En kappi hans fylgdi þó glöggskyggni og forsjá. Oft mun hafa skvaldrað við súð á sjómannsferli hans en skipum sínum og skipshöfn kom hann alltaf farsællega í höfn og mörg björgin hefur hann fært í grunn undir framtíðarhöll, svo að vitnað sé til íslenska sjómannasöngsins.
Á nýársdag 1942 gekk Ólafur að eiga eftirlifandi konu sína, Guðrúnu Valdemarsdóttur. Börn þeirra urðu sjö, sex synir og ein dóttir, sem öll hafa komist upp, hinn mannvænlegasti hópur.
Þannig birtast þá nokkrir megindrættir úr ævi- og starfssögu Ólafs Friðbertssonar. Ég veit að hér er aðeins stiklað á stóru og í hugum nánustu vinanna geymast fjölmargar minningar, ljúfar og kærar. En meira máli en allar afrekaskrár skiptir þó það hjarta og sá hugur sem á bak við býr. Og á þeim vettvangi vildi ég í dag draga fram myndina af æðrulausu þrekmenni sem bliknaði ekki þótt syrti í álinn. Ég er engan veginn að halda því fram að Ólafur Friðbertsson hafi ekki líka átt sínar veikleikastundir. Slíkt væri ekki mannlegt heldur ofurmannlegt. En hitt var áberandi þáttur í fari hans, þó að hann væri ekki sjálfur að guma af eða halda á lofti.
Og hitt veit ég líka að hann átti sína trú og rækti hana. Eitt sinn fyrir tveimur eða þremur árum sátum við saman á kyrrlátri kvöldstund og ræddum margt um þessi mál. Þá sagði hann mér frá ýmsu úr reynslu sinni sem hafði staðfest honum það að þessi veröld, sem við lifum í, sé miklum mun víðari og samsettari en manninum er fært að sjá og þreifa á.
Og það mun m.a. hafa verið í sambandi við slíka reynslu hans sem honum auðnaðist að eiga sinn giftudrjúga þátt í björgun skipshafnarinnar á togaranum Júní sem strandaði hér vestan á Sauðanesinu fyrir allmörgum árum. Og það megum við vita að þegar vitundin um Guð og ótæmandi orkulindir hans búa í hjarta mannsins þá eflist sá maður að andlegu þreki, víðsýni og manndómi.
Og í dag kveðjum við Ólaf Friðbertsson með þökkum fyrir samfylgdina á æviveginum. Fyrst og fremst eru það konan hans, börnin, tengdabörn og barnabörn sem kveðja heimilisföðurinn og föðurinn. Ég veit að þau eiga öll margar minningar um hann sem þeim verða öllum kærar til æviloka.
Systkinin hans, þau fjögur sem eftir eru af hópnum frá Eyrargötu 7, minnast bróðurins með hlýju og þökk. Hér á þessum slóðum hafa þau flest átt samleið frá bernsku til líðandi stundar og öll hafa þau komið hér saman á þessari kveðjustund.
Ýmsir einstaklingar og fjölskyldur hafa líka óskað eftir að getið yrði með þakklæti kynna sinna og samskipta við hinn framliðna mann. Sigríður Steinsdóttir á Elliheimilinu Grund óskaði að fluttar yrðu þakkir frá sér fyrir drengskap hans og hugulsemi í sinn garð. Mágur hans, Gísli Guðmundsson og fjölskylda, hafa einnig beðið fyrir kveðju og þökk. Sömuleiðis Ingólfur Jónsson og fjölskylda sem þakka langt og gott samstarf. Einnig hef ég verið beðinn að flytja kveðju frá litlum sonarsyni, Ólafi Rúnari Ólafssyni.
Þó að fleiri nöfn séu ekki talin vitum við að sami hugur býr í mörgum brjóstum í dag. Það votta okkur m.a. þær raðir súgfirskra sjómanna sem standa hér heiðursvörð við kistuna til að votta virðingu og þökk. Já, við þökkum öll og kveðjum hjartahlýjan drengskaparmann á þessari stundu.
"Verið því, menn, með öruggum huga..." Það var hollráð Páls postula á háskastund. Sá öruggi hugur er dýrmætur eiginleiki í stormum lífsins, þó að lokum hljóti að dynja yfir sá bylur sem enginn stendur af sér. En við þessa kistu skulu ekki fluttar neinar harmatölur. Vart hefði hinn framliðni kosið slíkt. Hér skal aðeins kvatt með bæn:
Far þú í friði,Guðs friður og náð fylgi þér. Í Jesú nafni.
Amen